Türkiye, deprem kuşağında yer almasının getirdiği doğal afet riskiyle karşı karşıya bulunan bir ülke olarak, deprem sonrası can kayıplarını ve maddi zararları minimize etmek için kentsel dönüşüm projelerine büyük önem veriyor. AK Parti Milletvekili Adil Karaismailoğlu, son olarak TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen Kentsel Dönüşüm Kanunu ile bu sürecin hızlanacağını belirtti.
Karaismailoğlu, 6 Şubat tarihinde Türkiye'nin yaşadığı büyük depremin yarattığı yıkımın ardından alınması gereken tedbirlerin daha etkin bir şekilde hayata geçirilmesi gerektiğini vurguladı. Özellikle İstanbul gibi büyük şehirlerde yer alan binaların depreme karşı dayanıklı hale getirilmesi gerektiğini belirten Karaismailoğlu, yeni Kentsel Dönüşüm Kanunu'nun bu amaçla hazırlandığını ifade etti.
Karaismailoğlu, depremin tamamen önlenemeyeceğini ancak depreme karşı dayanıklı binalar inşa edilerek can kayıplarının ve maddi zararların minimize edilebileceğini belirtti. Kentsel dönüşümün, bu amaçla büyük bir öneme sahip olduğunu vurguladı.
Adil Karaismailoğlu ayrıca, yeni yasa kapsamında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesinde Kentsel Dönüşüm Başkanlığı'nın kurulduğunu da açıkladı. Bu sayede kentsel dönüşüm süreçlerinin daha hızlı ve etkili bir şekilde yürütüleceğini belirtti.
İSTANBUL'DA KENTSEL DÖNÜŞÜMÜN ÖNEMİ
Karaismailoğlu, İstanbul'daki kentsel dönüşüm projelerinin özellikle öne çıktığına dikkat çekti. İstanbul'da yaklaşık 7.5 milyon bağımsız bölüm bulunduğuna işaret eden Karaismailoğlu, bu binalardan 2 milyonunun acilen dönüştürülmesi gerektiğini ifade etti. İstanbul'da 600 bin bağımsız bölümün ise çok acil bir şekilde dönüştürülmesi gerektiğini belirtti.
Bu noktada AK Parti'li İstanbul belediyelerinin kentsel dönüşüm için büyük çaba sarf ettiğine dikkat çeken Karaismailoğlu, vatandaşların da bu süreci hızlandırmak için hassasiyet göstermeleri gerektiğini vurguladı. Ancak Karaismailoğlu, bazı bölgelerde mahkeme süreçlerinin ve farklı taleplerin süreci tıkadığını, hatta CHP'li belediyelerin kentsel dönüşümü gündemlerine almadıklarını da belirtti.
GÜVENLİ YAPILAR İNŞASI
Karaismailoğlu, yeni Kentsel Dönüşüm Kanunu ile mahkeme süreçlerinin hızlanacağını ve vatandaşlara maddi destek sağlanacağını belirtti. Ayrıca, depreme dayanıklı yapıların inşasını teşvik etmek amacıyla mali avantajlar sunulacağını açıkladı.
Son olarak, Adil Karaismailoğlu, depremin etkilerini minimize etmenin önemli olduğunu ve kentsel dönüşümün sadece bir inşaat meselesi olmadığını, aynı zamanda bir güvenlik meselesi olduğunu vurguladı. Yeni yasa ile Türkiye'nin deprem riskine karşı daha güvende olacağına inandığını sözlerine ekledi.
TMMOB KARŞI ÇIKTI
TMMOB Mimarlar Odası 2 Kasım 2023 tarihinde "Barınma Ve Mülkiyet Hakkını Rant Aracı Haline Getiren Torba Yasa Teklifi TBMM Tarafından Reddedilmelidir!" başlıklı basın açıklamasında özetle aşağıdaki konulara değinerek yasaya karşı çıktı
1. Rant Odaklı Yapılaşma: Mevcut afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi amacının yerine, yapılaşmayı artırmak ve mülkiyet haklarını sınırlamak için kullanıldığı iddia ediliyor. Yatırımcılara toplanma alanları, kültürel ve tarihi değerler üzerinde serbestçe iş yapma imkanı tanınıyor.
2. Düşük Riskli Yapıların Dönüşümü: Yıkılan riskli yapıların yerine çok daha fazla bağımsız bölüm inşa edilerek yoğunluğun artırıldığı ve yapılaşmanın teşvik edildiği öne sürülüyor.
3. Kamusal Alanların Özelleştirilmesi: Toplanma alanları, kamuya ait alanlar ve yapılar yatırımcılar ve sermaye sahiplerine tahsis ediliyor. Bu alanlarda iş merkezleri, alışveriş merkezleri, toplu konutlar ve stadyumlar gibi projelere yeşil ışık yakılıyor.
4. Mülkiyet Haklarına Müdahale: Teklif, özel mülkiyetteki taşınmazların rezerv yapı alanı olarak belirlenmesine olanak tanıyor. Ayrıca, maliklerin üçte ikisinin muvafakatinin aranması koşulunu kaldırarak, mülkiyet haklarına müdahale ediliyor.
5. Kamu Denetiminin Azalması: Önerilen değişikliklerle kamu denetimi azaltılıyor ve Kentsel Dönüşüm Başkanlığı'na sınırsız yetkiler veriliyor. Yerel yönetimlerin yetkileri kısıtlanırken, merkezi hükümete daha fazla yetki veriliyor.
6. Mali Kaynakların Aktarılması: Kamu varlıklarının satışı yoluyla kamu kaynaklarının sermayeye aktarılması hedefleniyor.
7. Ekonomik Yük: Teklif, ekonomik sıkıntı içinde yaşayan yurttaşları tekrar borçlandırmayı öngörüyor. Dönüşüm uygulamaları, yurttaşlar için ödenemez rakamlara ulaşacak ve mülklerin el değiştirmesine neden olacak.
8. Hukuk ve Yargı Süreçlerine Müdahale: İmar planlarına itiraz süreleri kısaltılırken, bilirkişi incelemeleri de kısıtlanarak hukuk ve yargı süreçlerine müdahale ediliyor.
9. Bilirkişilik ve Uzmanlık İhlali: Depremlere ilişkin işlerde bilirkişilik temel eğitimini tamamlamamış ve uzmanlık alanında beş yıl çalışmamış kişilerin görevlendirilmesinin önü açılıyor.