48 yaşından itibaren EYT düzenlemesini beklemeden emekli olmak mümkün!
EYT hakkında son dakika gelişmeler peş peşe yaşanmaya devam ediyor. Aralık ayının ortalarına geldiğimiz dönemde Emeklilkte Yaşa Takılanlar (EYT) için alınacak kararlar yakından takip ediliyor. Yaş konusunda gündeme gelen son rakamlar ise kadınlarda 48, erkeklerde ise 50 yaş oldu. Halı hazırda yasalarımızda geçerli olan emeklilik şartları arasında prim, yıl ve yaş şartı yer alıyor. Yasalarımızda EYT'den bağımsız olarak emekliği öne çekmek için bazı formüller yer alıyor. İşte EYT'ye gerek kalmadan emekli olmak için yerine getirilmesi gereken kriterler! Son dakika EYT gelişmeleri... Erken emeklilik için bazı şartların yerine getirilmesi gerekiyor. 3.600 ve 5.400 rakamları emeklilik için oldukça önem arz ediyor. Bilindiği üzere emeklilik için belirli yaş ve prim gününü tamamlamak gerekiyor. Yasalarımızda yer alan bazı maddelere göre bu süreci önem çekmek mümkün oluyor. Bu avantajları kullanmak isteyenler için formülleri haberimizde derledik. İşte erken emeklilik için gereken o şartlar...
EYT'DE YAŞ ŞARTI OLACAK MI?
EYT'de yaş şartı masaya geldi. Kadınlarda 48 erkeklerde ise 50 yaş şartı konuşulan yaş aralıkları oldu.
BUNLARI YAPAN ERKEN EMEKLİ OLUR
Emeklilik için belli bir yaş ve primi doldurmak gerekiyor. Ancak yasalarda daha erken emekli olmak için düzenlenmiş avantajlar da bulunuyor. İşte sizi erken emekli edecek 7 formül... Türkiye'de çalışan milyonlarca vatandaşın en büyük hayali emekli olup düzenli bir gelire sahip olmak. Çalışanlar ne zaman emekli olacaklarını merak ederken, bunu öne çekmenin formüllerini de arıyor. Erken emeklilik için 3.600 rakamı büyük bir önem taşıyor. Türkiye'de aşağı yukarı 6 milyon çalışan emekli olabilmek için yaş şartını yerine getirmeyi bekliyor. Yine de SGK sisteminde erken emekli olabilmenin bazı yolları bulunuyor.
İŞE GİRİŞ TARİHİ
Detaylara geçmeden önce hemen bir şartı daha işin başında söyleyelim. Bu emeklilikten faydalanmak için 9 Eylül 1999'dan önce sigortalı olmak gerekiyor. Eğer bu tarihten önce bir işyerine girmiş ve SSK'lı olmuşsanız arkanıza yaslanın ve sizi erken emekli edecek formülü okumaya devam edin. Bu tarihten sonra işe girmişseniz sizin için doğum, askerlik borçlanması gibi seçenekleri düşünmelisiniz. Önce 3 bin 600 rakamı önemli. Bunun yanında ikinci öneme sahip rakamsa 15. Bu rakamsa sizin sigortalılık sürenizi belirliyor. Yani erken emekliliğin yolu 15 yıl sigortalılık ve 3 bin 600 prim gününe sahip olmaktan geçiyor. Burada değişik formüller devreye giriyor. Kimisi için 3.600 günle emeklilik tam emeklilikten daha dezavantajlı da olabiliyor. Çalışma imkânı bulamadığı için prim biriktiremeyenler, eski sigortalılar ve belli yaşa ulaşmış olanlar bu formülü kullanarak kolayca emekli olabilir...
10 YILLIK ÇALIŞMA YETER
Emeklilik hesapları aslında herkes için farklı oluyor biliyorsunuz. Sizin şartlarınız bir başkasına benzemiyor. Hesaplarda bazen bir gün bile fark ediyor. Hep söylediğimiz gibi işe giriş tarihiniz, daha doğru bir ifadeyle ilk defa sigorta tarih aslında en belirleyici veri. İlk sigortalı olduğunuz tarih ne kadar eskiyse avantajınız da o kadar büyüyor. 3 bin 600 gün bir başka hesapla 10 yıla tekabül ediyor. Yani 10 yıllık bir prim ödeme gününüz olmalı. 15 yıllık sigortalılıksa ilk defa sigorta olduğunuz tarihten bu güne kadar geçen süreyi ifade ediyor. Bu formül 9 Eylül 1999'dan sigortalı olanları ilgilendirdiği için her halükarda 15 yıl dolmuş durumda. O yüzden önemli olan burada 3 bin 600 günün olup olmadığı, dahası 3 bin 600 günlük prim ödenerek yapılan çalışmanın ne zaman tamamlandığı. 3.600 gün hesabı yapılırken de kadın erkek ayrı değerlendirmek de fayda var. Çünkü sistem ikisi için de geçerli olsa da şartlar farklılaşıyor. Bu noktada şartları bir kez daha hatırlayalım
- 9 Eylül 1999'dan önce ilke defa sigortalı olarak çalışmanız gerekiyor
- 3.600 gün (10 yıl) ödenmiş prim gününe sahip olmanız isteniyor.
- İlk sigortalı olduğunuz tarihten bugüne kadar 15 yılın geçmiş olması şartı var.
ESKİ SİGORTALIYA KOLAYLIK
Bu üç şart sağlandıktan sonra detaylar sizin kaç yaşında emekli olacağınızı belirliyor... En erken emeklilik için kadınlar 08.09.1981 tarihinden işe girmişse, 3 bin 600 prim gününü tamamlayarak 50 yaşını doldurduktan sonra başka şarta bakılmaksızın emekli oluyor. Erkeklerse 08.09.1976 tarihinden önce ilk defa sigortalı olmuşlarsa 3 bin 600 günü tamamladıktan sonra 55 yaşında başka şartlara bakılmaksızın emekli oluyor. Yukarıdaki iki formül zaten en kolay yol. Ama bu tarihlerden sonra işe girenler ve ilk defa sigortalı olacaklar için farklı sistemler uygulanıyor. Bu kez yaş ve kademe devreye giriyor. Yani sizin şartlarınıza göre kademeli olarak yaş artıyor. 1. ÇOCUKLAR AVANTAJ: Kadın çalışanlar için çocukları üzerinden prim kazanma imkanı bulunuyor. Bu imkan 3 çocuğa kadar borçlanma ile 2160 gün, yani 6 yıl kazandırıyor. Böylece yaşı ve yılı dolmuş bir anne 3 çocuğu varsa 6 yıl erken emekli olabiliyor. Burada tek şart, çocukların sigortadan önce doğmuş olması. 2. ASKERLİK ÖNE ÇEKER: Erkeklerde ise askerlik süreleri hem yaşı geriye çekerken hem de prim kazanma imkanı veriyor. Sigortalı olmadan önce yapılan askerlik için borçlanılması, sigorta giriş tarihini borçlanılan gün kadar geriye çekiyor. Böylece en az 1 yaş önce emeklilik imkanı bulunuyor. 3. 10 YIL PRİM YETİYOR: Kısmi emeklilik de denilen yöntemde ise 15 yıl ve 3600 günü dolduranlar daha fazla çalışmadan emekli olabiliyor. Burada ise yaş şartı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60'tan başlıyor. Bu imkan 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için geçerli. Sonrası için ise prim 4500'e, yıl şartı 25'e çıkıyor. 4. YÜZDE 60 RAPOR YETER: Çalışırken iş yapabilme gücünü en az yüzde 60 kaybedenler sağlık raporu alarak malulen emekli olabiliyor. En az 1800 gün prim yeterli oluyor. 5. VERGİ İNDİRİMİ YAŞI KALDIRIR: Engelli çalışanlar en az yüzde 40 engellilik ile vergi indirimi aldıklarında yaş şartına bakılmadan 15 yıl 3 bin 600 günden başlayarak işe giriş tarihlerine göre 18 yıl 4680 güne kadar süreyle emekli olabiliyor. 6. YIPRANAN KAZANIR: Ağır işlerde çalışanlar, madenciler, gazeteciler, gemi adamları gibi mesleklerde çalışanlar sigortalılık sürelerine belli oranda gün eklenerek ve işe girişi geriye çekerek emeklilik imkanına kavuşuyor. 7. ANNEYE PRİM VAR: Başkasının bakımına muhtaç derecede engelli çocuğu bulunan annelerin de 1 Ekim 2008 sonrası primlerinin dörtte biri toplam primlerine ekleniyor. Bu süre yaş şartından da düşülüyor.